2019-2020 sezonun başından beri devam eden ve özellikle son haftalarda daha da artan VAR Sistemi ve Uygulamaları ile ilgili oluşturulan tartışmalar üzerine bir açıklama yapma gereği duyulmuştur. Öncelikle TFF ve Merkez Hakem Kurulu hakemliğin her adımında IFAB ve UEFA tarafından yayımlanan kuralları ve güncel talimatları uygulamaktadır ve uygulayacaktır.
Futbol oyunu içinde asıl önemli olan sahadaki hakem performansıdır. Bu yüzden VAR Protokolü de hakemlerin “VAR yokmuş gibi maç yönetmesi” gerekliliği üzerine kurulmuştur.
VAR Sistemi ve Protokolü için aşağıdaki noktaları hatırlatmakta fayda vardır;
· Sistem Hakem kararlarında 100% bir doğruluğu değil, açık ve bariz hakem hatalarını sıfırlamak için oluşturulmuştur. Aksi zaten Oyun Kurallarına göre mümkün değildir, çünkü çoğu karar Hakemin kanaatine göre verilmektedir yani kişiseldir. Bu yüzden Protokolün ana felsefesi: ‘ Minimum müdahale, maksimum Faydadır.’
· Sistemin başlangıç noktası ‘Hakemin kararı daha doğru olabilir mi?’ değil, ‘Hakemin kararı açık ve bariz yanlış mıdır? sorusudur.
· Sistem sadece aşağıdaki dört konuda müdahil olur, bunun aksi yayımlanan protokole göre yanlıştır;
– Goller (Öncesinde atak başlangıç fazında oyun kurallarına göre açık ve bariz bir hata var mı?, Ofsayt kontrolleri, vb.)
– Penaltılar (Verilen veya verilmeyen penaltılarda hakemin açık ve bariz bir hata yaptığı durumlarda veya temas içerde mi dışarıda mı kararları)
– Direkt Kırmızı Kartlar (İkinci Sarı Kart pozisyonları incelenemez, sadece direkt kıırmızı kart olan ve hakemin açık ve bariz hata yaptığı pozisyonlar)
– Yanlış kişiye gösterilen kartlar
· Buradaki önemli nokta açık ve bariz kavramıdır. Bu konunun biraz daha iyi anlaşılması gereklidir, aşağıda bazı örnekler ile detaylandırabiliriz;
– Ceza sahası içinde defans oyuncusu tarafından rakip oyuncunun formasının çekilmesi ve bırakılması: Bu tip pozisyonlar açıktır yani formanın tutulduğu ve çekildiği açık bir şekilde tespit edilebilir. Ancak bariz olmayabilir, yani yorumsuz bir şekilde cezalandırılması gereken bir ihlal oluşmamış olabilir. Çekmenin hızı ve şiddeti, diğer oyuncunun hareketi ve oyun oynamasını engellemesi gibi kriterler bariz olması konusunda hakemleri yönlendirmektedir.